<aside> 🖊️ Người viết chính: Linh Bo
</aside>
<aside> ⭐
#GỏiCuốn bao gồm các bài viết ngắn, có tính ứng dụng cao xoay quanh các lưu ý về cách tự học Tiếng Anh sao cho hiệu quả. Với mục tiêu giúp các bạn có thể đọc xong 1 bài viết trong thời gian ăn 1 cuốn gỏi, TLP mong muốn được chia sẻ những “hương vị” giúp hành trình tự học của các bạn trở nên thú vị và có giá trị hơn. Bạn có thể xem các #Gỏi cuốn khác tại Product Wiki.
#GỏiCuốn này được biên soạn dựa trên nội dung của sự kiện Free Workshop [#4 in 2024 Series] Learn to Plan and Plan to Learn (Kỹ năng Lập Kế Hoạch Học Tập) do Thạc sĩ Nguyễn Tường Vy hướng dẫn.
</aside>
Như bạn có thể thấy ở hình ảnh đi kèm phía dưới, phần này tập trung chỉ ra sự khác biệt giữa hình bên trái (tạm gọi là “đường một chiều) và hình bên phải (tạm gọi là “vòng xuyến”).
Trong hình dung của nhiều người học, có cả mình trong quá khứ, quá trình đặt mục tiêu và lập kế hoạch học tập là một con đường thẳng tắp. Chúng ta chỉ cần đi bon bon trên con đường này từ đầu đến cuối là xong. Để đi hết đường một chiều này, chúng ta cần làm được các việc sau theo trình tự: (1) phân tích nhu cầu, (2) đặt mục tiêu, (3) lập kế hoạch, (4) thực hiện kế hoạch, và (5) thu được kết quả học tập.
Khoan… Dừng khoảng chừng là 2 giây! Có bao giờ bạn cảm thấy mình đi mãi mà chẳng đến được cuối con đường? Có bao giờ bạn đi hết con đường rồi mới nhận ra mình đã đi nhầm đường và phải tìm cách quay lại? Với mình thì mình thấy bước (1), (2) và (3) khá “êm xuôi” trong hành trình học tập nhưng trong quá trình thực hiện bước (4), “sóng gió” thường bắt đầu ập đến. Đôi khi, ngay từ những ngày đầu tiên thực hiện kế hoạch đã có ở bước (3), mình cũng tự thấy kế hoạch này không phù hợp và hiệu quả với bản thân. Cố chấp làm theo nó mà không nhìn lại để đánh giá và điều chỉnh kiến cho chúng ta đi mãi không tới được bước (5), hoặc đến bước (5) mới nhận ra chúng ta không thu được kết quả như ý muốn.
Thế nên, trên thực tế, con đường một chiều này không thật sự hiệu quả, quá trình xác định mục tiêu, lập kế hoạch học tập và thực hiện kế hoạch học tập cần sự chiêm nghiệm, đánh giá và điều chỉnh ở những thời điểm thích hợp. Đó là lý do vì sao chúng ta cần chiếc vòng xuyến ở hình bên phải. Việc học không phải là một đường thẳng như ở hình bên trái mà bao gồm sự liên tục chiêm nghiệm, đánh giá, để từ đó có những thay đổi về nhu cầu, mục tiêu và kế hoạch học tập cho phù hợp.
Đánh giá kế hoạch học tập giúp bạn chiêm nghiệm liệu nó có mang lại hiệu quả mong đợi hay giúp bạn đạt mục tiêu hay không. Việc đánh giá có thể dựa trên những bằng chứng định lượng như điểm số các bài kiểm tra, số lượng từ vựng các bạn có thể nhớ hay số lỗi sai mắc phải khi viết. Bạn cũng có thể đánh giá một cách định tính thông qua việc chiêm nghiệm lại sự tự tin, động lực học tập, và mức độ hứng thú. Những đánh giá này có thể đến từ chính bản thân bạn, hoặc thông qua sự hỗ trợ của giáo viên, bạn bè và các công cụ đánh giá như những bài kiểm tra ngắn trong các sách giáo trình, bài thi, chứng chỉ, hay một số công cụ AI (được sử dụng theo sự hướng dẫn của giáo viên hoặc các chuyên gia khác). Bạn có thể đánh giá xem mình đã đạt hay chưa đạt các mục tiêu ban đầu, hoặc xem mình đã có tiến bộ hay chưa trong quá trình thực hiện kế hoạch.
Việc lập kế hoạch học tập đòi hỏi sự liên tục điều chỉnh và cải tiến để phù hợp với những thay đổi tất yếu trong nhu cầu và mục tiêu của bạn. Hãy luôn sẵn sàng đánh giá, chiêm nghiệm và thay đổi kế hoạch của mình. Nhờ đó, bạn không chỉ tiến gần hơn đến mục tiêu mà còn tận hưởng từng bước đi trên con đường học tập.
Việc thực hiện kế hoạch học tập không chỉ bao gồm tuân thủ thời gian biểu và kết quả, mà còn bao gồm sự chiêm nghiệm cả quá trình học, phát hiện và tìm hiểu nguyên nhân của những hạn chế để khắc phục và đạt mục tiêu mong muốn. Để có thể chiêm nghiệm quá trình học một cách toàn diện, hãy luôn đặt ra những câu hỏi cho bản thân. 4 bộ câu hỏi bên dưới sẽ giúp các bạn chiêm nghiệm quá trình học của mình nói chung và tự đánh giá việc thực hiện kế hoạch học tập của bản thân nói riêng.
1️⃣ Hỏi để tự đánh giá kế hoạch học tập
Việc tự đánh giá kế hoạch học tập giúp bạn kiểm soát tiến độ và phát hiện những vấn đề cần điều chỉnh. Bạn có thể đặt ra những câu hỏi Có/Không (Yes/No) hoặc những câu hỏi theo mô hình 5W1H.
2️⃣ Hỏi về trải nghiệm học tập với SEAL
Mô hình SEAL giúp bạn xác định những gì đã học được từ một trải nghiệm học tập và những gì bạn có thể làm sau đó. Bốn chữ cái trong SEAL lần lượt tượng trưng cho Situation (Tình huống), Effect (Tác động), Action (Hành động) và Learning (Bài học). Theo đó, gắn liền với mỗi trải nghiệm học tập, chúng ta có thể đặt ra những câu hỏi để khai thác các khía cạnh trên.
3️⃣ Hỏi để hiểu những nhận xét từ giáo viên
Đừng bỏ lỡ cơ hội học hỏi từ những nhận xét của giáo viên về bài tập của bạn. Các nhận xét này có thể cho thấy liệu kế hoạch học tập hiện tại của bạn có hiệu quả hay không và là một phần quan trọng của quá trình học tập. Khi nhận được nhận xét, đừng chỉ chú ý đến điểm số đi kèm, hãy dành thời gian để chiêm nghiệm về những đánh giá của giáo viên cũng như trao đổi thêm nếu cần.